Luật Tài nguyên nước năm 2012 và Nghị định số 82/2017/NĐ-CP, ngày 17-7-2017 quy định, bất cứ tổ chức, cá nhân nào khai thác nước mặt để sản xuất, kinh doanh, làm dịch vụ đều phải xin cấp phép và thực hiện nộp thuế, phí, tiền cấp quyền. Việc cấp giấy phép là căn cứ để cơ quan quản lý Nhà nước kiểm tra, giám sát và thu thuế, phí, đồng thời tránh tình trạng làm suy thoái, cạn kiệt nguồn nước, ô nhiễm môi trường.

Công ty cổ phần Cấp thoát nước Tuyên Quang là một trong những đơn vị được cấp phép khai thác tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Hải Hương.

Sau nhiều năm hoạt động, tháng 3 -2020, Công ty cổ phần Xi măng Tuyên Quang cũng vừa hoàn thiện thủ tục và được UBND tỉnh cấp quyền khai thác tài nguyên nước dưới đất phục vụ cho sinh hoạt. Đơn vị này khai thác trung bình 20 m3/ngày đêm. Tương tự, Công ty cổ phần Woodsland Tuyên Quang cũng vừa được UBND tỉnh cấp quyền khai thác tài nguyên nước dưới đất phục vụ sinh hoạt và sản xuất tại Cụm công nghiệp chế biến gỗ Tuyên Quang tại xã Thắng Quân (Yên Sơn), công suất khai thác là hơn 200 m3/ngày đêm…

Đến hết tháng 3 - 2020, toàn tỉnh đã có 85 hồ sơ của các doanh nghiệp khai thác nguồn nước được cấp quyền khai thác tài nguyên nước. Tổng số tiền được phê duyệt là trên 216 tỷ đồng. Trong đó, riêng trong quý I -2020, đã có 11 hồ sơ cấp quyền, trong đó 10 hồ sơ do UBND tỉnh phê duyệt, còn lại là do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp quyền. Kết quả này có được là nhờ Sở Tài nguyên và Môi trường đã làm tốt công tác tuyên truyền về Luật Tài nguyên nước tới các doanh nghiệp, nhất là đơn vị khai thác nước mặt. Hàng năm, đơn vị đều tổ chức các lớp tập huấn về nội dung này, qua đó phổ biến rõ công suất khai thác nước cần phải xin cấp phép để các đơn vị nắm được; chỉ đạo Phòng Tài nguyên nước tăng cường kiểm tra, rà soát và làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp chưa có giấy phép để thường xuyên hướng dẫn thủ tục, các quy định về xin cấp phép kết hợp đôn đốc doanh nghiệp thực hiện.

Đối với những doanh nghiệp gặp khó khăn trong xác định tọa độ các điểm khai thác, đánh giá ảnh hưởng của việc khai thác, sử dụng nước tới nguồn nước, môi trường... cán bộ thực hiện nhiệm vụ sẽ trực tiếp phối hợp với doanh nghiệp, hỗ trợ, hướng dẫn các thủ tục cần thiết. Sau khi doanh nghiệp gửi hồ sơ, ngành tài nguyên và môi trường cử cán bộ thẩm định thực tế trên cơ sở đề án của doanh nghiệp phù hợp với quy hoạch thì cấp giấy phép. Nhiều doanh nghiệp đã thay đổi nhận thức, quan tâm đầu tư kinh phí để thuê đơn vị tư vấn khảo sát, thu thập số liệu, đánh giá đặc điểm nguồn nước, xác định phương thức khai thác... để lập đề án trình cấp có thẩm quyền cấp phép khai thác.

Tuy nhiên theo Phòng Tài nguyên nước, Sở Tài nguyên và Môi trường, cách đây khoảng 3 - 4 năm, qua rà soát kiểm tra toàn tỉnh rất ít công trình có giấy phép, còn lại là không làm thủ tục này. Nhận thấy rõ bất cập, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên nước lập danh sách cụ thể từng đơn vị chưa chấp hành để đôn đốc, hướng dẫn thực hiện. Do vậy, đến nay không chỉ những doanh nghiệp khai thác, sử dụng nước sạch để kinh doanh mới nộp hồ sơ xin cấp quyền, mà cả những doanh nghiệp sản xuất, khi có hoạt động khai thác tài nguyên nước cũng đã chủ động nộp hồ sơ xin cấp quyền khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Hiện, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục đôn đốc các doanh nghiệp khai thác nước mặt còn lại trên địa bàn tỉnh hoàn thiện hồ sơ cấp quyền khai thác tài nguyên nước theo quy định.